Brieven uit Nederlands-Indië (1/5)
Brieven (1939 -1940) van Gerard Wilhelm de Groot aan zijn broer Carel
1938, Gerard en To nog in Nederland, op bezoek bij de ouders van Gerard
MS Oranje
Op 4 september 1939 vertrekken Gerard en zijn vrouw To met de MS Oranje naar Indië, waar Gerard in Soerabaja als assistent accountant gaat werken.
Natuurlijk was het thuisfront daar niet helemaal gelukkig mee. Zie de brief van zijn broer Aart aan Carel: brief >>
Eenmaal in Indië onderhoudt Gerard een levendige briefwisseling met zijn broer Carel. Van deze brieven houdt Carel een archief bij, maar de brieven van Carel zelf zijn verloren gegaan. Dat archief heeft hij later aan de zoon van Gerard, Gerard Jr, overhandigd. Dit tot verrassing van de zonen van Carel, want die waren niet op de hoogte van het bestaan ervan.
Gerard stierf in 1943 in een Jappenkamp waar hij aan de Birmaspoorweg werkte. Zijn vrouw, To Peppink en hun zoon Wouter-Gerard verbleven eveneens in een Jappenkamp en zouden pas aan het eind van de oorlog vernemen dat Gerard toen reeds 2,5 jaar eerder gestorven was.
Het eiland Java met Jakarta (voorheen Batavia) en Surabaya (Soerabaja).
Kampen: Malang, Solo en Ambarawa (45 km van Semarang)
Brief van 15 oktober 1939: De bootreis en de aankomst in Batavia, verblijf in een duur pension en daarna een huis gehuurd in Soerabaja; luisteren naar Radio Nederland. Keuring voor de militie. Hitler.
Brief d.d. 21 november 1939: Gerard verblijft sinds een paar maanden in Indië. Schrijft over de mobilisatie, dat Carel in Alkmaar is gemobiliseerd en een ingetrokken verlof; neutrale landen die te lijden hebben van zowel de Duitsers als de Engelsen. Vermelding van zijn brieven aan zijn ouders in de Trompstraat die Carel zeker ook gelezen heeft. Op drukkerij Plantijn (waar vader de Groot tot 1939 bedrijfsleider was) is de toestand slecht. Gerard schrijft over hun huis en de inrichting daarvan, zijn orgelspel voor de kerk en over zijn collega's. Hij is afgekeurd voor militaire dienst (opm: Desondanks toch opgeroepen. Op zijn graf is vermeld KNIL soldaat infanterie nr 207913)).
Opm: Oom Barend is een broer van vader (Carel Willem) de Groot. Barend woonde met zijn vrouw Ploon Lampe en hun jongste zoon Karel Willem in Alkmaar.
In de periode tussen de capitulatie en de demobilisatie hebben Carel en Dik met hun kinderen Careltje en Bob tijdelijk bij hen ingewoond (Kweerenpad 16).
"Ik heb er de onderste helft afgescheurd voor het gewicht, de groeten To en Gerard"
(opm: luchtpost)
Brief van 13 dec 1939: kerstmis is aanstaande en de hoop op een beter 1940.
Brief van 8 februari 1940: Het ABC cabaret met Wim Kan en Corrie Vonk. NSB, componisten, wereldpolitiek. Moeders verjaardag, verhuizing Carel en Dik (van Geuzenkade 72" naar de Hofwijckstraat 6' in Amsterdam).
 |
 |
 |